Kim Knevels (21) bezoekt het graf van haar grootmoeder. ‘Ik zeg altijd dag omie wanneer ik wegga.’
NEERPELT | Wie dacht dat het kerkhof er verlaten bij lag en er enkel bezoekers kwamen op Allerheiligen en Allerzielen, heeft het goed mis. Twee weken voor Allerheiligen lokt de begraafplaats in Neerpelt veel bezoekers. ‘Ik vind het leuk om naar het kerkhof te komen’, zegt de zevenjarige Jools Van Dingene.
Rust, stilte, zo hier en daar een oud vrouwtje dat komt rouwen om haar dode echtgenoot en verschillende soorten grafzerken. Het is het stereotype beeld dat mensen van kerkhoven hebben. In het kleine kerkhof van Sint-Huibrechts-Lille, deelgemeente van Neerpelt, in Limburg klopt deze beschrijving ook. Rust overheerst, de wind die door de bladeren waait, maakt een aangenaam geluid en er is geen kat te bespeuren wat een griezelige connotatie aan de plek geeft.
Op de gemeentelijke begraafplaats De Roosen in Neerpelt is het net dat tikkeltje anders. Mensen komen en gaan, meestal in groep. Er wordt weinig gehuild. Integendeel, sommigen lachen zelfs. Ze leggen bloemen, maken het graf van hun overleden familielid schoon, wandelen rond, kijken naar de andere graven, komen tot rust. Kortom ze maken er een familie-uitstap van.
‘Ik kom hier ook voor het uitzicht’, zegt Marc Oyen (56). ‘Zeg nu zelf, het uitzicht hier is prachtig.’ Het is een grote, mooie weide vol witte kruisen. Paden doorkruisen het veld met hier en daar een bankje. In het midden staan er zelfs twee kleine hutjes waar je tegen de regen kan schuilen. De kruisen staan allemaal in rijen, maar als je binnenkomt is er ook een concentrische cirkel voor de kindergraven.
Alle kruisen zijn hetzelfde. ‘Dat is het mooie aan deze begraafplaats. Iedereen is gelijk. Er is geen verschil tussen rijk en arm. Het is allemaal heel eenvoudig, zoals het hoort’, vindt Oyen. Hij komt elke week met zijn vrouw en dochter het graf van zijn ouders bezoeken. ‘Meestal blijf ik hier een half uur. We komen kijken of de bloemen die ik neergelegd heb, nog niet verwelkt zijn. We lopen rond en bekijken alles rustig. We lopen dan ook altijd door naar het columbarium, waar de urne van mijn schoonzus staat.’
‘Met Allerheiligen leggen we een mooi bloemstuk. Dat is een echte familieaangelegenheid. We komen dan allemaal samen en vertrekken gezamenlijk naar het kerkhof waar we de graven van onze naasten zuiver maken. Het is een jaarlijks ritueel’, besluit Oyen.
Annemie Pellens (62) bezoekt om de twee maanden met haar kleinzoon Jools Van Dingene (7) het graf van haar ouders. ‘Ik vind het leuk om mee naar het kerkhof te komen en kies ook met oma welke bloemetjes er dit keer op het graf komen te liggen’, zegt Jools.
De 21-jarige studente Kim Knevels bezoekt samen met haar moeder en de vriend van haar moeder het graf van de grootmoeder van Kim. ‘Ik kom meestal met mijn mama maandelijks het graf van mijn grootmoeder bezoeken. We zijn hier meestal een kwartiertje en leggen bloemen neer’, vertelt Kim. ‘We zoeken ook het graf van mijn opa op, maar daar leggen we geen bloemen neer. Dat is raar, nu ik er zo bij nadenk. Het zal er waarschijnlijk mee te maken hebben dat hij van mijn papa’s kant is.’
Achteraf zegt Kim dat ze nog enkele dingen vergat te vertellen. ‘Ik doe altijd een gebedje voor het graf van mijn oma. Ik vraag haar dan om me te helpen, bijvoorbeeld met mijn examens. Achteraf ga ik haar ook bedanken voor de hulp. Eigenlijk zou ik ook wat vaker moeten langsgaan, want ik had een goede band met mijn oma. We bezochten haar dagelijks. Ik denk wel vaker aan haar en dat vind ik het belangrijkste.’
Kims oma stierf tien dagen voor haar zestiende verjaardag. ‘Dat vind ik heel jammer,’ zegt Kim, ‘want dat is zo de eerste speciale leeftijd vind ik. Mijn eerste vriendje heeft ze ook nooit leren kennen. Oma was een belangrijke persoon in mijn leven, en dat is ze nog steeds.’
‘Met Allerheiligen kom ik met mijn moeder en haar vriend de graven van onze dierbaren weer een bezoekje brengen en opnieuw mooie bloemen leggen. Het enige wat je nog als nabestaande kan doen is zorgen voor een mooi graf.’ Wanneer Kim het kerkhof verlaat, zegt ze altijd gedag tegen haar overleden grootmoeder. ‘Dag omie, dat zeg ik altijd als ik wegga, dus dan zal ik het nu ook maar doen’, zegt ze ietwat verlegen. ‘Dag omie.’
Laurens Plees 